The Turkic Worldview in Abai’s Poetry
DOI:
https://doi.org/10.71078/rezms583Keywords:
Abai’s poetry, Turkic worldview, Turkic spirituality, Sufi literature, Eastern literatureAbstract
This paper examines how the Turkic worldview and philosophical ideas expressed in the Orkhon inscriptions of Kültegin, the Avesta, the Qabusnama, and the works of Mönke Bi, Khoja Ahmed Yasawi, Yusuf Balasaguni, Yunus Emre, Alisher Navoi, Magtymguly, among others, continued in the 19th century with renewed vigor as a unified Turkicist movement through the legacy of Abai.
In the spiritual firmament of the Turkic world, Abai’s name shines brightly alongside such eminent representatives of Eastern civilization as Al-Farabi, Yasawi, Nizami, Fuzuli, Navoi, and Magtymguly. While researching the culture and history of the Near East, Abai became familiar with the works of al-Tabari, Rabghuzi, Rashid al-Din, Babur, Abulghazi Bahadur Khan, and others. He also grasped the foundations of logic and Islamic law as interpreted by Eastern religious scholars. Abai was well-versed not only in the ancient cultural heritage of the Near East but also in its contemporary intellectual life. He was also familiar with the works of the first Tatar enlighteners.
References
Абай. (1995). Энциклопедия. Алматы: Қазақ энциклопедиясы.
Әл-Фараби және қазіргі заман. (2014). Алматы: Қазақ университеті.
Әуезов, М. (2004). Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 15-том. Алматы: Жібек жолы.
Әуезов, М. (2008). Шығармаларының елу томдық толық жинағы. 31-том. Алматы: Жібек жолы.
Баласағұн, Ж. (1986). Құтты білік (Ауд. А. Егеубаев). Алматы: Жазушы.
Бердібай, Р. (2018). Түбі бір түрікпіз: Он томдық шығармалар жинағы. 4-том. Алматы: Дәуір.
Ежелгі дәуір әдебиетінің антологиясы. (2019). 1-том. Алматы.
Ежелгі дәуір әдебиетінің антологиясы. (2020). 2-том. Алматы.
Иасауи, Қ.А. (2016). Диуани хикмет (Хикмет жинағы). Астана: Ғылым.
Иассауи, А. (2009). Диуани хикмет: Даналық кітабы. Алматы.
Көпрүлү, Ф. (2017). Түркі әдебиетінде алғашқы сопы ақындар. Түркістан.
Қайқауыс. (1992). Қабуснама. Алматы: Балауса.
Қорқыт ата. (1999). Энциклопедиялық жинақ. Алматы: Қазақ энциклопедиясы.
Құнанбаев, А. (1977). Шығармаларының екі томдық толық жинағы. 1-том. Алматы: Ғылым.
Құнанбаев, А. (1977). Шығармаларының екі томдық толық жинағы. 2-том. Алматы: Ғылым.
Мақтымқұлы, П. (2014). Таңдамалы өлеңдері. Ашхабад: Ылым.
Мырзахметов, М. (2020). Абайдың шығыстық әлемі. Халықаралық Түркі академиясы.
Мырзахметұлы, М. (2015). Мұхтар Әуезов – абайтанушы ғұлама. Астана: Ғылым.
Науаи, А. (1948). Таңдамалы шығармалары. Алматы.
Науайы, Ә. (ж.ж.). Ескендір қорғаны. Ғазалдар. Астана: Аударма.
Сауранбаев, Н. (1970). Диуани хикмет туралы бір-екі сөз. Қазақ әдебиеті.
Тоқтағұл. (2015). Таңдамалы шығармалары. Астана: Ғылым.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Дандай Ысқақұлы (Автор)

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.