Abay Kunanbayev’in Yetiştiği Döneme Tarihî Olaylar, Sosyal Ve Siyasî Durum

Аннотация

Kazak yazılı edebiyatın kurucusu sayılan Abay Kunanbay, modern Kazak edebiyatının en önemli temsilcisidir. Abay’ın eserleri ve özellikle kara sözleri incelendiğinde, eserdeki düşüncelerin gelecekteki nesillerin eğitilmesi adına önemli bir görevi üstlendiği görülmektedir. Abay Kunanbay, eserlerinde sosyal ve siyasi konulara değinmiştir. Abay dönemindeki çeşitli olaylar, Abayla birlikte halkı da etkisi altına almıştır. 1845-1904 yılları Kazak bozkırlarının Çarlık Rusya’sının idaresine alındığı ve Çarlık Rusya’nın çöküşünün hızlandığı tarihleri kapsamaktadır. Kazaklar bu dönemde çeşitli zulümler ve işkencelerle karşılaşmıştır. Bütün işkencelere ve özgürlük ihtilallerine rağmen Kazak aydınları, yok olmakta olan bir halkı yeniden canlandırmayı ve tarih sahnesine çıkartmayı başarmışlardır. Kazak halkını, Rus sömürgesine karşı mücadeleye çağıran eserler yazılmıştır. Abay’ın bu dönemde yazılan eserlerinin önemli bir özelliği Kazak halkının ileri dönemlerdeki bağımsızlık mücadelelerine yol gösteren, aydın fikirleri içermesidir. Abay Kunanbay’ı ve eserlerini iyi anlayabilmek için yaşadığı dönemdeki sosyal ve siyasi olayları iyi bilmek gerekir. 18.yüzyılın 80-90’lı yılları Kazak halkının sömürgeye karşı ayaklandığı bir dönemdir. Bu ayaklanmalar 19. yüzyılın sonlarına doğru devam etmiştir. Çarlık Rusya hükümetinin Kazak coğrafyasını ham madde deposu olarak kullanması, düşük ücretlerle ellerinden mallarının alınması ve Kazak topraklarındaki işçileri karın tokluğuna çalıştırması, Kazak topraklarında kale inşa etmeleri ve en önemlisi milli bağımsızlıklarının ellerinden alınması isyan etmelerinin başlıca sebepleridir. The 18th century was a period when the Kazakh people revolted against colonialism in the 80s and 90s. These revolts continued until the end of the 19th century. The main reasons for their revolt were that the Tsarist Russian government used the Kazakh geography as a raw material depot, took their goods from them with low wages and forced the workers in the Kazakh lands to work for subsistence, built castles on the Kazakh lands and, most importantly, that their national independence was taken away from them.